کارت‌های حافظه امنیت دیجیتال (Secure Digital) که تحت عنوان عمومی SD Card نیز شناخته می‌شوند در استفاده از طیف گسترده‌ای برخوردار بوده و قابلیت به کارگیری آن‌ها در سخت‌افزارهای گوناگونی نظیر دوربین‌های عکس‌برداری، پخش‌کننده‌های موسیقی، تلفن‌های همراه هوشمند، تبلت‌ها و یا حتی برخی از لپ‌تاپ‌ها وجود دارد. همان‌طور که مستحضر هستید فرآیند تهیه و خرید کارت‌های حافظه دستگاه‌های قابل حمل در گذشته چالش‌های آن‌چنان بسیاری را برای کاربران ایجاد نمی‌کرد، اما با پیشرفت فناوری و افزایش سطح پیچیدگی رویه و روش‌های ذخیره‌سازی اطلاعات، کارت‌های حافظه نیز متأسفانه یا خوشبختانه نتوانستند از سیل عظیم تغییرات جان سالم به در برده و انواع و اقسام مدل‌های مختلف از آن‌ها امروزه در بازار به چشم می‌خورند.

فناوری به کار رفته در مراحل طراحی و توسعه حافظه‌های SD Card منجر به دگرگونی مشخصه‌هایی از جمله سرعت خوانش و نوشت اطلاعات، اندازه فیزیکی و میزان حجم ذخیره‌سازی در آن‌ها گشته است. اگر اخیراً بنای خرید حافظه‌ای را در پیش گرفته و به جستجوی بازار پرداخته باشید، حتماً با طیف گسترده انواع کارت‌های مربوطه و اصطلاحات موجود در ساختار آن‌ها نظیر کلاس و ... برخورد نموده‌‌اید. فاکتورهای نامبرده که در قالب استانداردهای به‌خصوصی جهت تمایز نسخه‌ها و مدل‌های مختلف حافظه‌های SD Card از یکدیگر ابداع گشته‌اند شاید در نگاه اول کمی گیج‌کننده نمایان کنند، اما هنگامی‌که الگوی نهان در پشت پرده آن‌ها هویدا شده و تمامی ابهامات از بین روند، سردرگمی مصرف‌کنندگان در تهیه و خرید محصول مناسب با توجه به نیاز خود نیز سهولت بیشتری پیدا می‌کند.

کارت‌های حافظه قابل حمل امروزه در بین مصرف‌کنندگان با عنایت به مشخصه‌هایی همچون اندازه فیزیکی و میزان حجم ذخیره‌سازی مورد شناخت قرار می‌گیرند، اما اقدام به تهیه نمودن محصول مناسب با توجه به نیازهای فردی، به‌خصوص افرادی که عملکرد و پتانسیل برای آن‌ها در صدر اولویت‌های موجود قرار دارد ممکن است اندکی اطلاعات تخصصی فراتری را نیازمند باشد. بر همین اساس تصمیم بر آن شد تا در این مقاله آموزشی کوتاه مهم‌ترین فاکتورهای انواع و اقسام حافظه‌های SD Card را شناخته و به بررسی هر کدام از آن‌ها به‌صورت جداگانه بپردازیم.

کلاس سرعت (Speed Class)

تمامی حافظه‌های SD موجود در بازار سرعت یکسانی را در اختیار مصرف‌کنندگان خود قرار نمی‌دهند. این مشخصه شاید برای برخی آن‌چنان مهم جلوه نکند، اما توجه به آن در تدارک برخی از اقدامات نظیر تصویربرداری‌های پر وضوح پشت سر هم و پی‌درپی با استفاده از دوربین‌های DSLR و نگهداری آن‌ها در قالب فرمت‌های خام برای عکاسان حرفه‌ای، پتانسیل کارت حافظه قرار گرفته در بطن دستگاه جهت ذخیره‌سازی تصاویر با حداکثر سرعت ممکنه بسیار پررنگ جلوه می‌کند. سناریو دیگری که سرعت کارت حافظه با اهمیت بیشتری خود را نشان می‌دهد در هنگام ضبط ویدئوهای دارای وضوح تصویر (رزولوشن) بالا و سپس ذخیره‌سازی آن‌ها به‌صورت مستقیم در قالب حافظه می‌باشد.

اندازه‌گیری سرعت حافظه‌های SD Card از جانب توسعه‌دهندگان بر پایه واحد "کلاس‌های سرعتی" یا به‌عبارتی‌دیگر "Speed Classes" صورت می‌پذیرد. انجمن امنیت دیجیتال که استانداردهای فوق را برای استفاده در قالب ذخیره‌سازهای مذکور تعریف نموده است متأسفانه از اعلام مقادیر دقیق سر باز زده، اما دستورالعمل‌های منتشره از جانب آن‌ها در زمینه رفع برخی از ابهامات می‌تواند بسیار مفید واقع گردد.

کارت‌های حافظه امروزی به‌طور کلی در قالب چهار کلاس سرعتی 10، 6، 4 و 2 توسعه یافته‌اند. حافظه‌های کلاس 10 با برخورداری از حداکثر سرعت موجود موفق به کسب عنوان نخست در صدر جدول گشته و به‌منظور استفاده در فعالیت‌هایی نظیر ضبط ویدئوهای فول اچ‌دی و تصویربرداری‌های (یا ضبط) ساکن متوالی اچ‌دی بسیار مناسب به شمار می‌روند. حافظه‌های کلاس 2 در طرف دیگر از کمترین سرعت موجود در بین همتایان خود بهره برده و تنها جهت به کارگیری در زمینه ضبط ویدئوهای مبتنی بر وضوح تصویر استاندارد (کمتر از اچ‌دی) می‌توانند مفید واقع گردند، اما کلاس‌های 4 و 6 در این بین موفق به کسب توجهات فراوانی در خصوص ضبط ویدئوهای اچ‌دی و استفاده در قالب فعالیت‌های متوسط شده‌اند.

علاوه بر موارد اشاره شده در بالا، کلاس‌های Ultra High Speed یا به‌عبارتی‌دیگر UHS در قالب مقادیر عددی 1 و 3 نیز در بین کارت‌های حافظه به چشم می‌خورند، اما استفاده از آن‌ها منوط به وجود قابلیت پشتیبانی دستگاه بوده و از قیمت بیشتری نسبت به نمونه‌های پیشین خود برخوردار می‌باشند. تصویر زیر نمادها و لوگوهای موجود جهت شناخت کلاس‌های سرعتی از یکدیگر را نمایانگر می‌باشد.

کلاس سرعتی یک حافظه SD Card با عنایت با مشاهده نمادهای فوق در قالب بسته‌بندی و یا بدنه فیزیکی کارت قابل تشخیص می‌باشد. علاوه بر آن آگاهی از این مهم با استفاده از جستجوی برند و مدل محصول از طریق شبکه اینترنت و یا وب‌سایت کمپانی سازنده نیز امکان‌پذیر است.

تهیه و خرید کارت حافظه مناسب با توجه به نیازهای موجود در زمینه صرفه‌جویی در پرداخت هزینه و استفاده از حداکثر پتانسیل سخت‌افزار تأثیرات فراوانی را به خود اختصاص می‌دهد. کارت‌های حافظه کلاس 10 اگرچه برای عکاسان حرفه‌ای و ذخیره‌سازی محتوای تصاویر خام و یا ویدئوهای پر وضوح گزینه‌ای ایده آل به شمار می‌روند (مناسب جهت استفاده در دوربین‌های DSLR)، اما به کارگیری آن‌ها در تلفن‌های همراه هوشمند رده متوسط جهت دریافت سلفی‌های مختلف و یا تنها افزایش فضای ذخیره‌سازی دستگاه جز هدر رفت کارایی فایده دیگری را به ارمغان نمی‌آورد (استفاده از حافظه‌های کلاس 4 و 6 در این‌گونه شرایط پیشنهاد می‌شود). کارت‌های حافظه کلاس 2 نیز بهتر است به‌کلی نادیده گرفته شده و از فهرست خرید کنار گذاشته شوند.

پیش از اتمام بخش فعلی این نکته را نیز باید خاطر نشان کرد که اگر هیچ‌گونه لوگویی در خصوص کلاس سرعتی حافظه در قالب بسته‌بندی آن به چشم نمی‌خورد، کارت مربوطه پیش از معرفی استانداردهای مذکور توسعه یافته و لذا سرعت آن ممکن است حتی از نمونه محصولات کلاس 2 نیز کمتر باشد.

اندازه فیزیکی

مشخصه فوق مطمئناً جزء شناخته شده‌ترین فاکتورهای موجود برای مصرف‌کنندگان به شمار می‌رود. کارت‌های حافظه دستگاه‌های قابل حمل امروزی در قالب سه اندازه استاندارد، MiniSD و MicroSD به بازار عرضه گشته‌اند.

حافظه‌های SD Card استاندارد از ابعادی برابر با 32 در 24 در 2.1 میلی‌متر و وزن 2 گرم بهره برده و بزرگ‌ترین اندازه موجود در بین دیگر نمونه‌ها را دارا می‌باشند. بسیاری از دوربین‌های عکس‌برداری دیجیتالی امروزی از حافظه‌های نامبرده به‌عنوان منبع اصلی ذخیره‌سازی خود بهره می‌جویند.

کارت‌های حافظه miniSD از نمونه‌های استاندارد کوچک‌تر بوده و از ابعادی برابر با 21.5 در 20 در 1.4 میلی‌متر و وزن 0.8 گرم برخوردار می‌باشند. این دسته از حافظه‌ها از عمومیت کمتری در بین مصرف‌کنندگان بهره می‌برند، زیرا فاصله زمانی عرضه آن‌ها تا معرفی حافظه‌های microSD اندک بوده و لذا توسعه‌دهندگان ترجیح را بر استفاده از ذخیره‌سازهای کوچک‌تر در قالب محصولات خود قرار دادند (حافظه‌های فعلی به‌صورت ویژه‌ای جهت استفاده در دستگاه‌های تلفن همراه هوشمند توسعه یافتند).

سرانجام حافظه‌های microSD در بین دیگر محصولات موجود از اندازه بسیار کوچک‌تری برخوردار بوده و تنها 15 در 11 در 1 میلی‌متر ابعاد و 0.25 گرم وزن دارند. استفاده از کارت‌های فوق در بسیاری از تلفن‌های همراه هوشمند و همچنین دیگر دستگاه‌های موجود نظیر تبلت‌ها از عمومیت بسیار بیشتری برخوردار می‌باشد.

انتخاب اندازه مناسب آن‌چنان توفیری را در زمینه سرعت کارت حافظه ایجاد نکرده و توجه به آن مستقیماً به جایگاه نگهدارنده و دستگاه مورد استفاده وابسته می‌باشد. مطمئناً قرارگیری حافظه‌های استاندارد در قالب تلفن‌های همراه از منظر ابعاد فیزیکی غیرممکن است، اما استفاده از حافظه‌های کوچک‌تر نظیر microSD در بطن دستگاه‌های بزرگ‌تر نظیر دوربین‌های دیجیتال با عنایت به آداپتورهای تبدیل کننده میسر است، اما این مهم خود ممکن است در زمینه کاهش اندک سرعت عملکرد و .... تأثیراتی را به خود اختصاص دهد؛ بنابراین در حالت کلی توصیه می‌شود که انتخاب حافظه SD با توجه به نوع پشتیبانی دستگاه مورد استفاده صورت پذیرد.

فضای ذخیره‌سازی

درست همانند ذخیره‌سازهای عمومی مانند فلش مموری‌ها، دیسک‌های سخت، دیسک‌های جامد و ...، حافظه‌های SD نیز می‌توانند از میزان فضای ذخیره‌سازی متفاوتی برخوردار باشند. استاندارد حجم کارت‌های حافظه دستگاه‌های قابل حمل به‌طور کلی از قرار زیر است:

استاندارد SD Standard Capacity یا به اختصار SDSC: قابل اعمال در حافظه‌های مبتنی بر محدوده فضای 1 مگابایت تا 2 گیگابایت.

استاندارد SD High Capacity یا به اختصار SDHC: قابل اعمال در حافظه‌های مبتنی بر محدوده فضای 2 گیگابایت تا 32 گیگابایت.

استاندارد SD Extended Capacity یا به اختصار SDXC: قابل اعمال در حافظه‌های مبتنی بر محدوده فضای 32 گیگابایت تا 2 ترابایت.

استفاده از حافظه‌های پرظرفیت نظیر نمونه‌های SDHC و SDXC منوط به پشتیبانی سخت‌افزار مورد استفاده از استانداردهای مربوطه می‌باشد. در حال حاضر بخش بسیار عظیمی از دستگاه‌های موجود از حافظه‌های SDHC پشتیبانی می‌نمایند، اما استاندارد SDXC به دلیل قدمت کمتر و عرضه در سال‌های اخیر از عمومیت کمتری برخوردار بوده و توجه به آن در هنگام خرید کارت حافظه ضروری به شمار می‌رود. درج فاکتور حداکثر ظرفیت کارت‌ حافظه قابل پشتیبانی در مشخصات فنی دستگاه‌های تلفن همراه هوشمند نیز مستقیماً به این مهم بازگردانی می‌گردد.

موارد اشاره در این نوشته برخی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مشخصه‌های حافظه‌های SD Card را تحت پوشش در آورده است. همان‌طور که پیشتر نیز اشاره شد، توجه به فاکتورهایی از جمله کلاس سرعتی، میزان ظرفیت ذخیره‌سازی و اندازه کارت حافظه در زمینه صرفه‌جویی در هزینه پرداختی، جلوگیری از ضررهای مالی و استفاده از حداکثر پتانسیل محصول تأثیرات بسیاری را به خود اختصاص می‌دهد.