سیگنال‌های سلولی و نحوه عملکرد آن‌ها به‌نوعی می‌تواند در قالب عجیب‌ترین پداید زندگی بشری و ساخته‌های دست انسان طبقه‌بندی گردند. در حال صحبت با دوست خود می‌باشد که ناگهان قدرت امواج دریافتی با کاهش هنگفتی مواجه شده و پس از قطع مکالمه، پیغام "No Service" بر روی صفحه نمایشگر تلفن همراه به نمایش می‌آید، اما کافی است تا از مکان خود فقط یک قدم جا به جا شوید تا دریافت سیگنال با بالاترین قدرت ممکن مجدداً برقرار گردد. مثال دیگری که در این باره می‌توان به آن اشاره کرد نقاط کور منزل و یا محل کار است که وصول امواج در قالب آن‌ها به‌هیچ‌عنوان امکان‌پذیر نبوده و یا با ضعف‌های بسیاری همراه می‌گردد، اما آیا تاکنون با خود نیندیشیده‌ای که چرا فناوری نامبرده این چنین رفتار غیرطبیعی و عجیبی را از خود نشان داده و چه فاکتورهای در بروز آن دخیل است؟

بر طبق بررسی‌های به عمل آمده، یک دستگاه تلفن همراه در شرایط ایده آل می‌تواند به برجی که در فاصله 45 مایلی (72 کیلومتری) آن قرار گرفته است متصل گردد (به‌صورت تئوری)، اما محدودیت حقیقی بنا بر دخالت طیف وسیعی از دیگر فاکتورها و همچنین نحوه کارکرد تلفن‌های همراه بسیار کمتر از این میزان بوده و رقم 22 مایل(35 کیلومتر) را در شرایط بسیار عالی به خود اختصاص می‌دهد.

میزان فاصله فیزیکی دستگاه‌های تلفن همراه از برج‌ها و آنتن‌های مخابره امواج در مناطق شهری به‌عنوان مشخصه‌ای تأثیرگذار و هنگفت مطرح نمی‌باشد، اما این مهم در خارج از محدوده‌های مربوطه و جاده‌های بین شهری بسیار پر رنگ‌تر می‌گردد. اگر شخصی در مسافت خیلی دوری از یک برج قرار گیرد، تنها عملی که می‌تواند انجام دهد کاهش میزان فاصله خود و حرکت به سمت آن می‌باشد.

موانع سد راه امواج

امواج رادیویی به‌صورت خطی و در قالب خطوطی مستقیم از دستگاه تلفن همراه به سمت برج‌های مخابره سیگنال حرکت می‌نمایند، حال اگر جسم سد کننده بزرگی مانند یک تپه، کوه و ... در مسیر انتقال و فی‌مابین المان‌های فرستنده و گیرنده قرار گرفته باشد، امواج در حالت کلی نمی‌توانند از طریق آن نفوذ نماییده و لذا عملیات برقراری ارتباط با اختلال‌های عدیده و عمده‌ای همراه می‌گردد. دستگاه‌های تلفن همراه پیوسته در حال جستجوی محیط پیرامون خود جهت یافتن منابعی به‌منظور اتصال بوده و این مهم را به‌صورت کاملاً خودکار به انجام می‌رسانند. اگر شخصی در موقعیتی قرار گیرد که یک برج انتقال امواج در یک کیلومتری وی قرار داشته، اما مکان نقطه مخابره قابل شناسایی توسط گیرنده نباشد، تلفن همراه ممکن است به آنتنی که در 10 کیلومتری موقعیت فیزیکی خود قرار دارد متصل گردد که این مهم در کاهش کیفیت ارتباط تأثیرگذار می‌باشد.

احتمال برقراری سناریو اشاره شده در مناطق شهری به دلیل وجود فاکتورهای گوناگونی بسیار کمتر می‌باشد. به‌عنوان مثال شمارش تعداد آنتن‌های رادیویی و تقویت امواج نصب شده در اقصا نقاط یک شهر در مقایسه با مناطق روستایی و یا زمین‌های ناهموار بسیار بیشتر بوده و امواج مخابره‌ای به‌هیچ‌عنوان لازم نیست که مسافت‌های بسیار طولانی را طی نمایند. علاوه بر آن جست و خیز امواج و کمانه زنی آن‌ها در نتیجه برخورد به ساختمان‌ها و اجسام اطراف شرایط را جهت حرکت مساعد برقرار ساخته و تعداد موانع سد راه انتقال را با کاهش بسیار بیشتری همراه می‌سازد.

ذکر این نکته نیز ضروری است که خاصیت انکسار (پخش یک موج در تمامی جهات مختلف) امواج در هنگام برخورد با یکدیگر نیز در تقویت بیش از پیش مخابره سیگنال‌ها در مناطق شهری مثمر الثمر واقع می‌گردد.

قرارگیری در محیط‌های بسته و ایزوله

اگرچه سطح زمین و بالا یا پایین بودن مناطق مختلف نسبت به یکدیگر در نواحی شهری آن‌چنان پر اهمیت نمی‌باشد، مواد اولیه مورد استفاده در طراحی و ساخت ساختمان‌ها و بناهای گوناگون از طرفی دیگر تأثیرات بسیار فراوانی را به خود اختصاص می‌دهد. بتن، فولاد و بسیاری از مصالح ساختمانی دیگر از خاصیت ذاتی ویژه‌ای در انسداد سیگنال‌های رادیویی بهره‌مند می‌باشند.

اگر تاکنون در یک محیط کاملاً بسته نظیر زیر زمین قرار گرفته باشید حتماً به این نکته پی برده‌اید که قدرت دریافت و مخابره امواج توسط دستگاه تلفن همراه با کاهش بسیار شدیدی همراه گشته و یا حتی ممکن است به‌صورت کامل قطع گردد، زیرا سیگنال هیچ مسیر دیگری را جهت حرکت آزادانه در پیش روی خود ندیده و این مهم را باید مستقیماً از طریق دیوارهای بتنی اطراف صورت دهد، اما هنگامی‌که از زیرزمین خارج شده و پای خود را بر روی زمین می‌گذارید (اما همچنان در منزل قرار دارید)، مشاهده می‌کنید که عملیات دریافت سیگنال مجدداً توسط تلفن همراه انجام می‌پذیرد. در این‌گونه مواقع قوی‌ترین موج رادیویی از طریق جسم قابل نفوذی مانند پنجره خروج پیدا نماییده و سپس با برخورد به دیگر امواج موجود در محیط خارجی، در تمام جهات پخش و سپس به برج‌ها و یا آنتن‌های مخابره سیگنال منتقل می‌گردد.

آب و هوا

امواج رادیویی به‌صورت کلی حرکات خود را از طریق اتمسفر حاکم در محیط صورت می‌دهند، بنابراین دیگر ذرات و اجزاء موجود در این بین مانند بارش باران، گرد و غبار و ذرات یونیزه می‌توانند به‌عنوان عاملی در جهت مسدودسازی حرکت روان و سریع امواج تأثیرگذار گردند. این مهم را می‌توانید به‌صورت عملی بررسی نمایید، کافی است تا هنگامی‌که طوفانی در منطقه برقرار می‌گردد، با استفاده از تلفن همراه خود اقدام به برقراری ارتباط نمایید تا مشاهده کنید این مهم با کیفیت کمتری صورت می‌پذیرد.

کیفیت برقراری ارتباط در روزهای آفتابی و آسمانی صاف بدون شک بسیار بیشتر از روزهای بارانی و با آسمانی پر از ابر و یا محیط پر از مه می‌باشد.

دیگر کاربران موجود در شبکه

برج‌های مخابره امواج در حالت کلی به‌منظور خدمات‌دهی به طیف محدودی از مصرف‌کنندگان خود طراحی گشته‌اند. گنجایش برج‌های نامبرده در شرایط عادی بسیار فراتر از نیازهای معمول می‌باشد، اما هنگامی‌که تعداد استفاده‌کنندگان شبکه افزایش یافته و شمارش فراوانی قصد استفاده از تلفن همراه خود را به‌منظور برقراری ارتباط را در سر داشته باشند، تنش وارده به برج (و یا آنتن) با فزونی دوچندانی همراه می‌گردد که نتیجه آن را در قالب کاهش کیفیت خدمات و یا قطع سرویس به‌وضوح می‌توان مشاهده کرد.

شرایط ذکر شده ممکن است بنا بر دو حالت مختلف صورت پذیرد. در حالت اول شمارش افراد حاضر در یک منطقه رقم طبیعی و معمولی را نمایانگر می‌باشد، اما همگان در آن واحد اقدام به استفاده از دستگاه تلفن همراه خود می‌نمایند (مانند بروز یک حادثه و اطلاع‌رسانی افراد به اورژانس و ...). حالت دوم هنگامی بروز پیدا می‌کند که تعداد بسیار فراوانی از افراد متفاوت در یک منطقه مانند پاساژ و یا استادیوم فوتبال جمع گشته‌اند که هرکدام به‌صورت کاملاً تصادفی به استفاده از تلفن خود اقدام می‌کنند، اما شمارش بسیار زیاد آنان سبب فزونی فشار وارده به آنتن‌ها و اتمام گنجایش پاسخ‌گویی آن‌ها می‌گردد. به هر حال نکته‌ای که توجه به آن حائز اهمیت می‌باشد افزایش تنش بر برج‌های مخابره امواج است که مشکلات فراوانی را برای کاربران سبب گشته و کیفیت برقراری ارتباط را با کاهش چشمگیری همراه می‌سازد.

سرعت حرکت دستگاه گیرنده امواج رادیویی

دستگاه‌های تلفن همراه علاوه بر قابلیت دریافت امواج از برج‌های رادیویی، توانایی ارسال سیگنال‌هایی از خود به سمت آن‌ها را نیز دارا می‌باشند. امواج رادیویی در حالت کلی با سرعت بسیار فراوانی حرکت می‌نمایند که این مهم در برقراری ارتباطی بلادرنگ و زمان حقیقی تأثیرات فراوانی را به خود اختصاص می‌دهد، اما اگر سرعت شخص مصرف‌کننده نیز در این هنگام افزایش بیشتری پیدا نماید، تغییرات پیوسته ایجادی در موقعیت می‌تواند به‌عنوان عاملی در بروز اختلال مزید بر علت گردد.

هنگامی فردی با سرعت بیش از 60 مایل (96 کیلومتر) بر ساعت حرکت کند، دستگاه تلفن همراه به‌منظور برقراری اتصالی روان با برج‌های رادیویی و تدارک زیرساخت‌های ارتباطی خود با سختی‌های دشواری روبه‌رو می‌گردد. این مهم را می‌توانید هنگامی‌که در اتومبیل خود نشسته و با سرعت بیش از 100 کیلومتر بر ساعت در حال رانندگی می‌باشید به‌وضوح مشاهده کنید. علاوه بر آن اگر تاکنون تلفن همراه خود را هنوز زمانی که هواپیما در آسمان بوده و به زمین ننشسته است روشن نمایید، اگرچه ممکن است دستگاه به برج‌ها و یا آنتن‌های موجود در نزدیکی محل فرودگاه متصل گردد، اما هیچ‌گونه اعلانی در قالب زنگ خوردن تلفن، دریافت پیامک و یا استفاده از شبکه اینترنت دریافت نمی‌گردد.

همان‌طور که در ابتدای مقاله فعلی نیز به آن اشاره شد، سیگنال‌های رادیویی و سلولی در ماهیت از پیچیدگی‌های بسیاری برخوردار بوده و رفتارهای عجیب و غریبی را گاهی اوقات از خود بروز می‌دهند. نکات گردآوری گشته در نوشته فعلی بیشترین میزان درصد را در زمینه بروز اختلال در ارتباطات رادیویی و از راه دور به خود اختصاص می‌دهند. اما نکات کوچک بسیاری نیز همچنان ممکن است در این مهم تأثیرگذار باشند که پرداختن به‌تمامی آن‌ها از حوصله نوشته خارج است.